ღირსი იოანე მდუმარე დაახ. 454 წელს დაიბადა სომხეთის ნიკოპოლში, მხედართმთავარ ენკრატიუსისა და მისი მეუღლის, ეფემიას ოჯახსი. ყმაწვილმა ადრევე დაიწყო წმიდა წერილის შესწავლა და მთელი გულით შეიყვარა განმარტოება და ლოცვა.

მშობლების გარდაცვალების შემდეგ მემკვიდრეობით მიღებული ქონებით იოანემ ყოვლადწმიდა ღვთისმშობლის სახელობის ეკლესია ააგო. 18 წლის ასაკიდან ნეტარი სხვა ათ ბერთან ერთად ამ ტაძართან ცხოვრობდა. ქალაქ კოლონის მკვიდრთა თხოვნით სებასტიელმა მიტროპოლიტმა 28 წლის იოანეს ეპისკოპოსად დაასხა ხელი. წმიდანი მწყემსმთავრად დადგინების შემდეგაც უწინდებურად ასკეტურად ცხოვრობდა.

იოანეს ეპისკოპოსობის მეათე წელს სომხეთის მმართველად დაადგინეს ბაზინიკი-მწყემსმთავრის დის, მარიამის მეუღლე. ახალი ხელისუფალი მბრძანებლურად ერეოდა სასულიერო და საეკლესიო საქმეებში, რამაც ეკლესიურ ცხოვრებაში არეულობა გამოიწვია. მაშინ წმიდა იოანე კონსტანტინოპოლში ჩავიდა და მთავარეპისკოპოს ექვთიმეს შუამდგომლობით იმპერატორ ზენონს სთხოვა, სომხეთის ეკლესია დაეცვა უხეში ხელყოფისაგან.

საერთო შფოთითა და ბრძოლებით დამწუხრებულმა ნეტარმა მწყემსმთავარმა ფარულად დატოვა ეპარქია და იერუსალიმში მიმავალ ხომალდზე ავიდა. მან ცრემლებით შესთხოვა უფალს, მიენიშნებინა, სად უნდა განეგრძო მოღვაწეობა. ღმერთმა შეისმინა წმიდანის ვედრება: მას გამოუჩნდა ვარსკვლავი, რომელიც საბა განწმენდილის ლავრამდე მიუძღვა. იოანე, რომელმაც დამალა თავისი ხარისხი,სავანეში უბრალო მორჩილად მიიღეს. წმიდა იღუმენის  საბას(ხს.5 დეკემბერს) კურთხევით ღირსი იოანე ოთხ წელიწადზე მეტ ხანს ყველაზე მძიმე სამუშაოებს ასრულებდა. უფლის რჩეულის სიმდაბლე და შრომისმოყვარეობა რომ იხილა, წინამძღვარმა იგი ხუცესად ხელდასხმის ღირსად ჩათვალა. მაშინ იოანე იძულებული გახდა, რომ იერუსალიმის პატრიარქის, ილიასთვის(494-5170 გაემხილა თავისი საიდუმლო. პატრიარქის კურთხევით წმიდანმა მდუმარების ღვაწლი იტვირთა, უფალმა კი მალე მისი საიდუმლო წმიდა საბასაც გაუცხადა.

ამის შემდეგ წმიდანმა ისურვა, კიდევ უფრო გაემკაცრებინა თავისი ღვაწლი, ლავრა დატოვა და უდაბნოს მიაშურა, სადაც სხრა წელი ცხოვრობდა და მხოლოდ მცენარეებით იკვებებოდა. ღირსი მამა სასწაულებრივად გადაურჩა სარკინოზთა გამანადგურებელ შემოსევას: უფალმა მას მცველად ლომი მოუვლინა. ღმერთმა სავანის ყველა ბერს სასწაულებრივ გაუცხადა, რომ წმიდა მოსაგრე ეპისკოპოსი იყო. იოანეს 70 წელი რომ შეუესრულდა, წმიდა იღუმენი საბა განწმენდილი გარდაიცვალა. მღვდელმთავარი საშინლად დამწუხრდა. მაშინ სასუფეველში ამაღლებული ნეტარი საბა ჩვენებით წარდგა განდეგილის წინაშე, ნუგეში სცა და უწინასწარმეტყველა, რომ ერესთან შეურიგებელი ბრძოლა ელოდა წინ. მართლაც, მალე იოანე იძულებული გახდა დაყუდებიდან გამოსულიყო, რომ ძმები ორიგენეს მწვალებლობასთან ბრძოლაში განემტკიცებინა.

ღირსმა იოანე მდუმარემ 104 წლის ასაკში მშვიდად შეჰვედრა სულ უფალს(მას ეკლესია წელიწადში კიდევ ორჯერ იხსენიებს: 30 მარტს და 7 დეკემბერს).